Een fruitboom planten - laagstam, een zuilboom of patioboom - 10 tips

'an apple a day keeps the doctor away' en al helemaal als je die zelf gekweekt hebt

Afgelopen tijd aten we erg veel aardbeien en aalbessen uit de moestuin, binnenkort volgen de appels en peren. In onze kippenren staan er 2 Laagstam fruitbomen, een appelboom en perenboom. Ideaal want mijn moestuin is niet heel erg groot. Fruit kweken is eigenlijk helemaal niet zo moeilijk dan je misschien wel denkt. Hoe doe je dat dan precies? In dit artikel leg ik je alles uit. Zo wordt een fruitboom planten kinderspel. Fruit kweken zorgt niet enkel voor een leuke oogst. In de lente kan je genieten van de mooi bloeiperiode en bijen die van de ene bloesem naar de andere zoemen. Hier gaan we!

De verschillende types fruitbomen

TIP 1: kies het juiste type fruitboom om te planten naar gelang van de grootte van je moestuin

Iedereen kan fruit kweken. Je hoeft er geen gigantisch grote moestuin voor te hebben. Het belangrijkste is om een fruitboom te kiezen die 'past' in je moestuin. Er zijn 5 verschillende types waarin fruitbomen aangeboden worden. Om een idee te hebben hoe groot je fruitboom wordt, kijk je naar de termen patioboom, zuilboom en laagstam, halfstam en hoogstam. Die termen wijzen op de soort onderstam die gebruikt wordt bij het enten. Net zoals bij druiven worden fruitbomen bij de kweker geënt omdat het geweten is dat niet geënte fruitbomen vaak minder goed inwortelen, Daardoor minder sterk opgroeien en minder oogst produceren. Net zoals wij wil je natuurlijk sterke fruitbomen die kilo's vruchten dragen. Op de webshop bieden we daarom enkel geënte fruitbomen aan. Wat de termen patioboom, zuilboom, laagstam, halfstam en hoogstam precies inhouden leg ik je nu uit.

Patiobomen

Patiobomen worden ook wel ballerina- of minifruitbomen genoemd. Dat komt omdat de bomen, ja wat had je gedacht, erg klein blijven. Ze worden ongeveer 1,5 meter hoog.Perfect om te kweken in pot (bijvoorbeeld op je terras of op een balkon) en vragen weinig onderhoud. Hou hem klein door af en toe te snoeien. Deze boom is dan misschien wel klein, de vruchten worden even groot als van een laagstam fruitboom. Let er wel op dat je de fruitbomen dan voldoende water geeft. Als je boom droog heeft gestaan laat hij als eerste zijn vruchten vallen. Zonde! Kies je er voor om je fruitboom in volle grond te planten, dan geef je in het jaar van de aanplant vooral in de zomer of op warme dagen water. Later geef ik tips hoe en waar je een boom het best aanplant.

Zuilbomen

Een zuilboom is een fruitboom die verticaal groeit en nauwelijks zijtakken aanmaakt. Daardoor neemt een zuilboom erg weinig plaats in. Ideaal om op kleinere oppervlaktes of in (40liter) pot fruit te kunnen kweken. Doordat een zuilboom weinig tot geen zijtakken aanmaakt, is snoeien niet nodig. Heb je nog een leeg plekje over naast je tuinhuis? Dit type fruitboom is ideaal om kleine ruimtes optimaal te benutten.

Laagstam fruitbomen

Laagstam betekent dat de boom geënt is op een traag groeiende onderstam waardoor de boompjes sneller vruchten dragen en minder hoog worden. De voordelen hiervan zijn dat ze geschikt zijn voor kleinere (moes)tuinen en dat je dus meer soorten in dezelfde ruimte kunt kweken. Een laagstam fruitboom wordt ongeveer 2,5 meter tot 4 meter hoog, daarom laat je 2,5 tot 4 meter tussen elke laagstam fruitboom. Dat is handig want dan kan je gemakkelijk, veilig en zonder lange ladder oogsten. Laagstam fruitbomen nemen dus niet heel veel plaats in. Ideaal voor iedereen (waaronder ikzelf ook ?) die vindt dat zijn moestuin te klein is voor alles wat hij wilt kweken. Laagstam fruitbomen leven ongeveer 3 tot 40 jaar. In de webwinkel bieden we 11 verschillende soorten fruitbomen aan. Neem zeker eens een kijkje, er zitten hele leuke soorten tussen. Kies vooral voor fruit die je zelf lekker vind. Want het feit dat deze fruitbomen laagstammig zijn, houdt niet in dat je een kleinere oogst zult hebben. Je mag rekenen op een oogst tussen de 5 tot 20 kg vruchten. Ideaal om veel fruit te kunnen kweken ondanks dat je misschien een kleine moestuin hebt.

Halfstam fruitbomen

Halfstam fruitbomen worden zoals Laagstam fruitbomen geënt op een traag groeiende onderstam. Halfstam fruitbomen worden ongeveer 5 meter hoog, daarom laat je dus ook 5 meter plantafstand tussen halfstam fruitbomen. Voor deze soort fruitbomen moet je dus wat meer plaats voorzien dan Laagstam fruitbomen. Een halfstam fruitboom levert al snel 50 kg vruchten. Ze kunnen 60 tot 100 jaar oud worden.

Hoogstam fruitbomen

Hoogstam fruitbomen zijn zoals hun naam verklapt de hoogste soort. Ze kunnen 7 tot wel 8 meter hoog worden. De aanbevolen plantafstand is opnieuw de geschatte hoogte: 7 tot 8 meter. Voor deze fruitbomen heb je al een behoorlijk grootte tuin (of fruitgaard) nodig. De onderstam van van een hoogstam fruitboom is minstens 1,7 m, daarom bieden we deze soort fruitbomen niet aan.

Fruitbomen planten

En dan nu het echte werk. Na het uitzoeken welk type fruitbomen geschikt zijn voor je moestuin en de fruitsoort(en) te kiezen die je zal gaan kweken, ga je je fruitbomen aanplanten. Hoe je dat het best aanpakt, leg ik je nu uit.

TIP 2: hou er rekening mee dat fruitbomen oud worden

Bij het planten van fruitbomen moet er iets meer aan de toekomst worden gedacht dan bij de opmaak van je groentetuin. De meeste groenten blijven maar één of twee seizoenen in je moestuin terwijl de meeste fruitbomen 30, 40 jaar tot wel 100 jaar oud kunnen worden. De levensduur van fruitbomen is natuurlijk ook wat afhankelijk van de verzorging en grootte. Hoe ouder een boom kan worden, hoe groter hij wordt.

TIP 3: wil je veel fruit? Plant dan meer dan één fruitboom van dezelfde soort en vergroot zo je oogst

Door kruisbestuiving te laten plaatsvinden, speel je op zeker

Wat, kruisbestuiving? Kruisbestuiving van fruitbomen vindt plaats tijdens de bloeitijd, waarbij het stuifmeel van het mannelijke deel van de bloem wordt overgebracht op het vrouwelijke deel. Het overbrengen van stuifmeel van de ene fruitboom naar de andere fruitboom wordt kruisbestuiving genoemd. Daarom doe je er goed aan om bijvoorbeeld 2 verschillende soorten appelbomen aan te planten zodat de insecten voldoende bloesems vinden en het stuifmeel kunnen overbrengen van de ene boom naar de andere. Kruisbestuiving kan enkel plaatsvinden tussen dezelfde soort fruitboom, een perenboom kan bijvoorbeeld geen kersenboom bestuiven. Per soort fruitboom hebben we een heel aantal klassieke maar ook speciale variëteiten voorzien. We hebben bijvoorbeeld 17 appelsoorten beschikbaar op de webshop :)

Wanneer kan je best je fruitboom planten?

TIP 4: fruitbomen kan je eigenlijk bijna het hele jaar uitplanten

De fruitbomen die we in de webshop aanbieden, worden geleverd in pot. Ze hebben al een wortelgestel aangemaakt en daardoor kan je ze eigenlijk het hele jaar uitplanten. De beste plantperiode is in het najaar. Het is dan niet meer zo heet, het regent nog af en toe en de fruitbomen hebben dan nog voldoende tijd om in te wortelen. Zo kunnen ze met een stevig wortelgestel de winter ingaan en in de lente voor de eerste keer uitlopen en enkele maanden later misschien al de eerste vruchten dragen. Maar pas op! Plant nooit fruitbomen bij vorst. Soms worden fruitbomen ook met blote wortel aangeboden. Dat doen wij bij Moestuinweetjes niet. Om de simpele reden dat de wortels snel uitgedroogd zouden geraken onderweg en je boom zo een slechte start maakt.

Hoe plant je een fruitboom?

Grondvoorbereiding om fruitbomen te planten in volle grond

TIP 5: zorg voor een losse grond die voldoende voeding bevat

Ongeacht welk type fruitboom je kiest (mini fruitboom, zuilboom, laagstam, halfstam of hoogstam), de aanplant blijft hetzelfde. Maak de aarde goed los, gebruik hiervoor een spade, en zorg voor een goede bodemstructuur door compost, lavagruis, basaltmeelt (en bij een teelt op zandgrond) bentoniet toe te voegen. Zorg voor voldoende voeding met meststofkorrels voor kleinfruit. Maak een kuil van ongeveer een halve meter in diameter en maak een plantgat die iets dieper is dan je plantpotje. Vang de aarde op in een emmer en meng er 1/3e kokosvezels of compost onder. Dat zorgt er voor dat de grond een betere structuur heeft, vocht beter vastgehouden wordt en de boompje gemakkelijk kan wortelen. Plaats je boompje altijd even diep als hij bij de kweker stond (de diepte van het potje).

Plantafstand

De afstand van de fruitbomen is dezelfde als de geschatte grootte van je fruitboom. Kies je voor patiofruitbomen houdt dan 1 tot 1,5 meter afstand aan, Laagstam fruitbomen 2,5 tot 4 meter, voor halfstam fruitbomen houdt je 5 meter afstand aan, enzoverder ... Zuilfruitbomen vormen een uitzondering, die mag je dichter bij elkaar planten. Omdat Zuilbomen nauwelijks zijtakken aanmaken, is een plantafstand van 0,5 meter voldoende.

Geef steun aan je fruitboom

Nadat je je fruitboompje uitgeplant hebt, is het belangrijk om het te ondersteunen. Ik gebruik hiervoor een kastanjepaal en een boomband. Plaats je paal Zuid-Westelijk ten opzichte van je fruitboom, zo waait je fruitboom niet telkens tegen je paal en ontstaan er geen schaafwondes en scheuren de nieuwe fijne haarworteltjes ondergronds niet telkens af. Klop je paal ongeveer 40 cm in de grond. Maak daarna je fruitboompje op ongeveer 30 – 40 cm hoogte vast met een boomband. Producten in de kijker: https://www.moestuinweetjes.com/welkom/winkel/moestuin/moestuin-planten/fruitbomen/fruitbomen-accessoires/boomband-selfix-voor-fruitbomen/

TIP 6: Fruitbomen kan je ook kweken in pot

Er is niets lekkerder dan fruit uit je eigen tuin. Maar wat als je op een appartement woont of je tuin niet zo groot is? Dat betekent niet dat jij geen fruit kan kweken. Patio- of mini fruitbomen kan je prima kweken in pot. Ook de Laagstam fruitbomen kan je kweken in pot. Zorg er voor dat je pot groot genoeg is, ongeveer 40 liter is voldoende. Kweken in pot vergt wel wat extra aandacht. Laat je de potgrond uitdrogen, dan zal je fruitboom zijn bloesem of vruchten laten vallen. En dan is het natuurlijk game-over. Kies daarom voor potgrond die een goede structuur bevat. Om er voor te zorgen dat je potgrond minder snel uitdroogt kan je een 3-tal cm hydrokorrels op de bodem leggen en een eigen mengsel maken om je pot op te vullen. Meng daarvoor 1/3e kokosvezels door 2/3e potgrond. Zo zorg je er voor dat het water langer vastgehouden wordt. Een tweede aandachtspunt is voeding, die geraakt een 3-tal maanden na de aanplant uitgeput. Ook dat 'probleem' kan je gemakkelijk aanpakken. Strooi om de 3 maanden (maar niet tussen oktober en maart, dan is je boom in rust) wat meststoffen voor kleinfruit in je pot. Bij het water geven lossen de meststoffen geleidelijk aan op. Zo krijgt je boompje altijd wat het nodig heeft om goed te groeien.

Fruitbomen verzorgen

Ondertussen in je boompje goed gegroeid en heb je misschien je eerste appels of kersen al kunnen oogsten. Hoe zorg je er nu voor dat je nog jarenlang kan genieten van je fruitboom?

TIP 8: Geef je fruitbomen op tijd en stond wat lekkers

Om zelf heerlijk smaakvol fruit te kunnen eten, verlangt je fruitboom een voedzame bodem. Geef je fruitboom om de 3 maanden wat meststoffen voor kleinfruit een aardbeien. Dit is een evenwichtige meststof die alles bezit wat je fruitboom nodig heeft. Geef geen meststof wanneer je fruitboom in rust is (van oktober tot maart).

Fruitbomen snoeien, hoe doe je dat?

Fruitbomen snoei je best 2 keer per jaar. Met uitzondering van de Patiobomen en Zuilbomen. Patiobomen snoei je om de kleine vorm te behouden. Zuilbomen snoei je dan weer helemaal niet, tenzij er een grote zijtak zou ontstaan, dan mag je die wel wegknippen.

TIP 9: Laagstam fruitbomen snoei je best 2 keer per jaar

Door je fruitbomen te snoeien zorg je er voor dat de energie naar de juiste plek in je fruitboom gaat en de groei zo gestimuleerd wordt. Vruchten groeien altijd op gesteltakken. Een gesteltak is een basistak die op de hoofdstam groeit. Zorg voor een 5 of 6tal gesteltakken. Daar zullen zijtakken aan komen die je vruchten zullen dragen. Er zijn 2 soorten snoei: een zomersnoei en een wintersnoei. Snoei altijd net boven een knop, zo zal je fruitboom vlot terug kunnen uitlopen. Zoek naar een buitenknop, dat is een knop die aan de buitenkant van de tak zit. Dat zal er voor zorgen dat je tak uitloopt langs de buitenkant, en dat is precies wat je nodig hebt.

Wintersnoei (tussen december en half februari)

In de zomer is je fruitboom fors gegroeid. Hij heeft hele mooie takken kunnen aanmaken waar volgend jaar je eerste of nieuwe vruchten aankomen. Kijk van op afstand naar je fruitboom. Zie je takken die snel en recht omhoog groeien? Dan is het een waterloot. Deze takken mag je bij de wintersnoei fors terugsnoeien, houdt 1 of 2 knoppen per tak over. Zie je takken die inwaards groeien? Ook die mag je wegsnoeien. Deze zorgen er voor dat je fruitboom minder luchtig wordt en er minder zon aan je bladeren en vruchten kan.

Zomersnoei (tussen half april en september)

In de zomer snoei je je fruitbomen omdat de energie dan naar je vruchten gaat. Als je je fruitboom snoeit zullen je vruchten beter groeien en afrijpen. Zoals je wel weet doet een fruitboom, net als alle andere planten uit je moestuin, aan fotosynthese. Haal daarom niet alle bladeren weg. De notenbomen en fruitbomen die steenvruchten dragen (perzik, pruim, abrikoos en kers), vormen een uitzondering, snoei deze enkel in de maanden december-januari. Anders verliest hij te veel sap en bloedt hij dood.

Gebruik degelijk en schoon snoeimateriaal

Om er voor te zorgen dat het snoeien vlot verloopt gebruik je best een degelijke snoeischaar. Heb je grotere takken die je moet wegsnoeien? Gebruik dan een takkenschaar. Producten in de kijker: https://www.moestuinweetjes.com/welkom/winkel/moestuin/materiaal/wijnbouw/wijnbouw-gereedschap/snoeischaar-felco-2-topkwaliteit-snoeischaar/ https://www.moestuinweetjes.com/welkom/winkel/moestuin/materiaal/wijnbouw/wijnbouw-gereedschap/fiskars-powergear-ii-takkenschaar-bypass-l57cm-l74/

Tip 10: fruit oogsten en genieten!

Voel, ruik en proef om te weten of je vruchten rijp zijn om te plukken. Een kommetje versgeplukte kersen 's avonds bij de tv, wat wilt een mens nog meer. Specifieke oogsttips per fruitsoort vind je terug in onze gratis app 'Moestuinplanner'. Download de app via de App store of Playstore of surf er naartoe via deze link.

Tot slot

Hopelijk heb ik je met deze tips kunnen overtuigen om zelf aan te slag te gaan om fruit te kweken in je eigen tuin. Met deze tips lukt het je vast en zeker wel. Geniet van de prachtige bloeiperiode in het voorjaar en van de heerlijke vruchten in de zomer of herfst. Vond je dit artikel waardevol en overweeg je om zelf fruit te kweken, overweeg dan om je moestuinspullen in onze webwinkel aan te kopen. We staan steeds paraat met goede kwaliteit, een hartelijk woordje uitleg (via telefoon, chat of mail), jouw moestuinsucces primeert. Foto's van uit je moestuin of fruittuin zijn altijd welkom op webshop@moestuinweetjes.com of deel ze op social media met de hastag #moestuinweetjes. Hartelijke groeten, Sarah