Asperges kweken - de teelt van witte en groene asperges

Asperges zijn gewoon een heerlijke en veelzijdige groente die je prima kunt kweken in je eigen moestuin. De makkelijkste manier om asperges te kweken is door middel van aspergeplanten, ook wel aspergeklauwen genoemd. Dit zijn kleine wortelstokken die bij een kweker worden opgekweekt. Deze aspergeklauwen plant je uit in je tuin en daar groeien dan je eigen asperges uit. Het mooie is dat aspergeklauwen wel 15 tot 20 jaar meegaan, dus het is echt een investering om jarenlang te genieten van je eigen gekweekte asperges.

Er is wel een groot verschil tussen de teelt van groene en witte asperges, dat vertel ik je zo. Ik leer je stap voor stap hoe je aspergeklauwen kunt aanplanten in je eigen moestuin.

Wist je dat je asperges kunt krijgen in verschillende rassen en dus ook verschillende kleuren? Elk met hun eigen lekkere kwaliteiten. Het kiezen van het juiste ras is belangrijk, omdat sommige rassen beter geschikt zijn voor witte asperges en andere juist voor groene of paarse asperges. Zo zijn er witte, groene en zelf paarse asperges. De groene en paarse asperges worden hetzelfde geteeld alleen de kleur is anders. De teelt van witte asperges verloopt echter wel een stukje anders. Sommige aspergerassen zijn ook heel geschikt als dubbeldoelras, ideaal voor mensen met een kleinere moestuin. Aan deze aspergeplanten komen zowel witte als groene asperges. Die term dubbeldoelras roept zo nu en dan wat vragen op bij mensen. Zo kregen we al de vraag “komen er dan af en toe groene en af en toe witte asperges aan de plant?” of “Groeien ze dan om en om wit en groen?”. Dat is zeker niet het geval. Jij hebt bij dubbeldoelrassen zelf in de hand welke kleur je asperges hebben! Om je wat meer inzicht te geven, leg ik je eerst uit waarom asperges eigenlijk wit zijn.

Tegenwoordig worden er ook steeds meer nieuwe rassen ontwikkeld die inspelen op de wensen van telers en geschikt zijn voor verschillende teeltwijzen.

Laat ik beginnen met uitleggen waarom asperges eigenlijk wit van kleur zijn. Dat komt namelijk doordat ze onder de grond groeien. Wie in het aspergeseizoen wel eens door Brabant of Limburg rijdt, heeft ze vast al gezien: grote velden met allemaal smalle heuveltjes voorzien van zwart plastic, de aspergevelden. Die heuveltjes zijn er niet zomaar. Ze zorgen ervoor dat de asperges mooi wit blijven. Asperges wit worden doordat ze tijdens het groeien volledig met aarde worden afgedekt, waardoor ze niet aan zonlicht worden blootgesteld. Doordat de asperges nooit in contact komen met zonlicht, blijven ze wit. Onder invloed van zonlicht maken planten namelijk bladgroenkorrels (chlorofyl) aan. Zolang de asperges in de heuvels van zand groeien, blijven ze dus lekker wit. Deze witte asperges worden ook wel het 'witte goud genoemd', vanwege hun exclusiviteit, hoge kwaliteit en bijzondere teeltwijze. Aspergefolie zorgt ervoor dat de kopjes van de asperges, zodra ze boven de grond uit gaan steken, ook wit blijven. Zo kunnen de aspergestekers aan de hobbels in het folie zien waar een asperge klaar is om te steken. Verder zorgt de zwarte kleur van het folie ervoor dat de bodem wat sneller opwarmt en er dus eerder in het seizoen al asperges gestoken kunnen worden.

Je weet nu dat het kweken van witte asperges wat meer inspanning vraagt. Er moet namelijk een heuvel rondom de asperges worden gemaakt om ze onder de grond en wit te houden. De groene asperge is daarentegen een stuk eenvoudiger. Die komt gewoon boven de grond uit, wordt groen, en als je ze lang genoeg vindt, breek je ze af en kun je ze lekker opeten. Bij het bereiden hoef je groene asperges hoef niet te schillen, in tegenstelling tot witte asperges.

Er zijn veel aspergerassen die specifiek geschikt zijn voor een bepaalde teeltwijze, ofwel wit ofwel groen. Deze rassen smaken gewoon niet zo lekker als je ze op de andere manier gaat telen. Zo kunnen bijvoorbeeld de kopjes van witte rassen heel snel open gaan staan als je ze als groene variant zou willen kweken, of zijn ze taaier als je de andere teeltwijze kiest. En daar komen de handige dubbeldoelrassen om de hoek kijken.

Naast dat er rassen zijn die enkel wit of groen geteeld kunnen worden, zijn er ook een aantal rassen die voor beide teeltwijzen geschikt zijn. Deze dubbeldoelrassen staan bekend om hun grote opbrengst en leveren zowel groene als witte asperges van goede kwaliteit en productie. Laat je ze gewoon groeien, dan worden de asperges groen. Maak je echter een heuvel, en daar hoeft niet per se folie overheen, dan blijven ze wit.

Wij hebben ook een aantal van deze dubbeldoelrassen in onze eigen tuin. Voordat je van asperges kunt oogsten, heb je namelijk al 4 jaar van je tijd en grond in de planten geïnvesteerd. Ze moeten eerst goed aanslaan, en je mag de eerste 4 jaar maar minimaal oogsten. De eerste echte oogst vindt meestal plaats in het vierde jaar, wanneer je eindelijk volop asperges kunt oogsten. Als ik dan ooit eens witte asperges zou willen oogsten, wil ik niet opnieuw nieuwe planten aanplanten en 4 jaar wachten. Met een dubbeldoelras hoeft dat gelukkig ook niet, en kan ik gemakkelijk een van onze rijen ophogen met een heuvel om zo toch witte asperges uit eigen tuin te kunnen oogsten. Wil ik het jaar daarna weer groene, dan haal ik de heuvel gewoon weer weg en oogst ik het volgende jaar weer groene asperges. Zo simpel is het. De kleur van je asperges heb je bij een dubbeldoelras dus helemaal zelf in de hand.

Je kunt asperges kweken op twee manieren: zaaien of planten. Asperges kunnen ook uit zaden worden gekweekt, waarbij de zaden eerst gezaaid moeten worden. Wanneer je asperges zaait, doe je dit meestal in maart of april; het kiemproces duurt ongeveer 3 tot 4 weken. Bij het zaaien moet je minstens drie jaar wachten voor je de eerste asperge eet. Bij het planten eet je al na twee jaar je eerste asperges. Beide methoden hebben hun eigen uitdagingen in de kweek. In dit artikel gaat het over het planten van asperges. Je kunt aspergewortels kopen op onze webshop.

De plant ziet er uit als een soort reuzenspin met heel veel poten. Hoe, waar en wanneer je ze moet planten, vertel ik je hieronder.

Asperges staan het liefst op een zonnige plek, en op grond die goed waterdoorlatend is. Een goed gedraineerde grond is essentieel om wortelrot te voorkomen en de groei van gezonde aspergeplanten te bevorderen. Zorg ervoor dat ze niet op een plaats staan waar er in de winter water blijft staan. Dat zou ervoor zorgen dat er geen zuurstof aan de wortels kan komen. Omdat de aspergeplanten ongeveer 10 jaar op dezelfde plaats blijven staan is een goede standplaats heel belangrijk. Over het algemeen worden asperges geteeld op zandgrond. Asperges houden niet van natte voeten, dus zorg ervoor dat de grond niet te veel vocht vasthoudt. Heb je een kleigrond of andere zwaardere grond, dan kun je het beste een bed maken met veel zand erdoor om de teelt te laten slagen.

Asperges worden uitgeplant vanaf maart tot begin mei. Ze staan graag ruim, wat wil zeggen dat je ze best niet te dicht tegen elkaar zet. Het is belangrijk om jonge planten voldoende ruimte te geven bij het uitplanten, zodat ze zich goed kunnen ontwikkelen. De beste afstand in de rij tussen de planten is 30-50 cm en tussen de rijen 1,50 m.

Maak bij het planten een greppel van ongeveer 50cm breed en 30 cm diep op de definitieve plaats waar de asperges jarenlang zullen groeien. Schep de aarde opzij.

Verwijder onkruid, stenen en puin, zo zorg je ervoor dat je asperges kaarsrecht omhoog kunnen groeien.

Meng de ondergrond van de greppel met veel rijke verteerde compost of mest. Dit mag best veel zijn. Een kruiwagen van 100 liter compost per 10m².

Leg je aspergeklauwen in de greppel met de scheut van de plant naar boven gericht. Laat tussen elke klauw 30 à 50 cm. Om te vermijden dat de asperges aan de zijkant van de berm uitkomen, moet je goed kijken wanneer je de aspergeplanten plaatst dat het groeipunt mooi in de baan van de berm wijst. Haal nog een kruiwagen met compost. Meng deze met de aarde die je wegschepte om de greppel te maken en maak de greppel weer dicht. Let wel op dat je planten goed op hun plek blijven liggen, zodat de planten zitten op de juiste plek in de greppel. Hier kun je ook nog een handje universele meststof toevoegen per m2.

Zodra de aspergeklauwen zijn geplant, moet je ze goed verzorgen. Geef ze in hun eerste groeijaar regelmatig water, vooral tijdens droge periodes, en houd de grond lekker onkruidvrij. Na een paar weken zullen de asperges beginnen te groeien. Een goede verzorging in de eerste jaren is essentieel voor een rijke oogst in de komende jaren.

Een goede bemesting is belangrijk voor aspergeplanten, zeker de eerste 2 jaar wanneer de plant zich nog volop aan het ontwikkelen is. Goed geteerde compost vormt de basis elk jaar.

Na ongeveer 10 tot 12 jaar kunnen de planten uitgeput raken, waardoor ze minder opbrengst geven en vervangen moeten worden.

Het is heel belangrijk dat je de eerste 2 jaar de planten goed bemest. Zo krijg je sterke en stevige planten. Ook mag er de eerste 2 jaar geen asperge gestoken (geoogst) worden, dit om de plant te laten uitgroeien te een goede basis om de volgende 7 a 8 jaar volop te kunnen oogsten. Oogsten doe je met een aspergesteker

Vanaf het derde groeijaar kun je beginnen oogsten, dit mag tot ongeveer 21 juni. In het derde jaar vindt vaak de eerste echte oogst plaats, maar deze blijft nog beperkt. De eerste jaren mag je helaas nog nauwelijks van de asperges oogsten omdat ze nog niet voldoende sterk zijn. Het kweken van asperges vergt veel geduld en tijd, omdat de plant en vooral de wortel zich eerst een aantal jaar moeten ontwikkelen. Het eerste jaar mag je niets oogsten. Het tweede jaar 1 aspergestengel per plant. Het derde jaar 1 keer per week per aspergeplant en vanaf het vierde jaar mag je volop gaan oogsten tot de langste dag. De stengels die uit de grond komen zijn de eetbare delen van de aspergeplant. Je oogst groene asperges door ze dicht bij de grond af te snijden. Zorg ervoor dat je de asperges niet te laag afsnijdt, omdat dit de wortelstokken kan beschadigen en de groei van de plant kan belemmeren.

Asperges groeien in het voorjaar en het groeiproces is seizoensgebonden. Wanneer de asperges uit de grond komen, zijn ze klaar om geoogst te worden. De oogstperiode eindigt rond eind juni, waarna de planten verder kunnen groeien.

Wil je witte asperges oogsten? Dan moet je je asperges in het voorjaar (maart/april) aanaarden. Dat wil zeggen, aarde naast de opgevulde greppel opscheppen en op de rij asperges doen tot je nog eens 25 cm opgehoogd hebt. Dit proces noemt het maken van je aspergerug. Witte asperges steek je met een aspergesteker. Dit is een klusje wat even wat oefening vraagt.

Elk jaar na de oogst, moet je de aspergerug weer vlak maken (zie verder in het artikel) en het jaar erop weer opnieuw beginnen. Tot op de wortel graven, compost en universele mest inmengen, geul dichtmaken en aanaarden. Na het vlak maken van de rug zullen de planten normaal verder groeien.

Asperges worden over het algemeen gekweekt in de volle grond, en laat ik vooropstellen dat asperges daar ook het makkelijkst groeien. Maar als je geen ruimte hebt voor asperges in de volle grond, of als je bijvoorbeeld op zware klei zit waar asperges niet van houden, dan kan het kweken in een pot of bak een goede optie zijn om toch je eigen asperges te kweken.

Asperges zijn vaste planten die ieder jaar terugkomen. Je kunt ze qua groei een beetje vergelijken met rabarber. Ieder jaar kun je het loof oogsten tot de langste dag (21 juni), en daarna mag je niet meer van de plant oogsten. Het loof dat na de langste dag groeit, is belangrijk omdat de plant hier energie uit haalt en deze energie opslaat in zijn wortels. Zo heeft de wortel voldoende energie om de winter te overleven en in het voorjaar weer volop asperges te produceren. Asperges en ook rabarber staan als vaste plant dus voor langere tijd op dezelfde plek in je tuin. Asperges kunnen wel 20 jaar goede productie geven als je ze goed verzorgt. Je hoeft dus niet elk jaar nieuwe aspergewortels te kopen, want de wortels blijven jarenlang productief. Maar omdat er veel energie in de wortel moet worden opgeslagen, moet de wortel ook voldoende ruimte hebben om goed te kunnen groeien.

In de volle grond kan de aspergeplant ongeremd groeien, maar in een pot of bak is dat niet het geval. Om de aspergeplant voldoende ruimte te geven, moet je toch minimaal een pot of bak met een inhoud van 60 liter gebruiken. De pot moet minimaal een hoogte van 40 cm aarde kunnen bevatten om de asperges goed te kunnen kweken. Veel mensen gebruiken een speciekuip van 60 liter of zelfs 90 liter. Het voordeel van speciekuipen is dat deze een goede hoogte/breedteverhouding hebben en niet al te duur zijn. De bakken zijn precies hoog genoeg om de asperges op de juiste diepte te planten, en de wortels kunnen ook nog lekker in de breedte groeien. In een speciekuip van 60 liter passen twee planten, in een speciekuip van 90 liter passen drie planten. Maar een andere grote pot of zelfgemaakte bak werkt natuurlijk ook prima, zolang ze maar een minimale inhoud van 60 liter hebben en minstens 40 cm hoog zijn.

Je hebt nu de juiste pot of bak, maar waar ga je deze mee vullen? Asperges houden van luchtige en goed afwaterende grond, zoals zandgrond waarin ze in de volle grond worden geteeld. Zorg er dus voor dat je pot goed kan afwateren, en in het geval van een speciekuip, boor voldoende gaten onder in de kuip. Op de bodem van de pot kun je beginnen met een laag grof grind om de pot goed te laten afwateren. Verder vul je de pot met kwalitatieve potgrond en eventueel vul je deze nog aan met 1/3 compost.

Asperges hebben na de langste dag veel energie nodig om ieder jaar weer opnieuw uit te kunnen lopen en de winter goed te overleven. De voedingsstoffen in de pot raken na verloop van tijd uitgeput, dus je moet ervoor zorgen dat deze worden aangevuld. Dit kan door ieder voorjaar een verse laag compost op de pot te leggen en in het seizoen nog wat extra voeding te voorzien in de vorm van organische korrels of een vloeibare voeding die je met het gietwater kunt geven.

Met de juiste pot, vulling van de pot en aspergeklauwen van goede kwaliteit gaan je asperges in het voorjaar de grond uitschieten maar het is wel nog even wachten tot je ze mag gaan oogsten.

Voor een gezin van 4 (2 volwassenen en 2 kinderen) zijn 10 planten voldoende voor een oogst van eind april tot 21 juni. Dit is 7 à 8 weken genieten van verse asperges!