Zelf champignons kweken in 5 eenvoudige stappen

De dagen worden al een stuk korter en het is 's morgens soms al best fris. De herfst is nu echt begonnen! De herfst doet mij verlangen naar een lekkere toast met krokant gebakken champignons, wat knoflook, peterselie en een vleugje citroen. Het water komt me in de mond als ik er aan denk. Misschien denk je dat het moestuinieren nu wel voorbij is nu je niets meer kunt planten. Dat gezegde klopt niet, in tegendeel, het is nu de ideale periode om voorjaarsbollen te planten, (klein)fruit aan te planten, winterpootgoed te poten, witloof te kweken uit witloofwortels EN om je eigen champignons te kweken. Vorig jaar kweekten mijn vriend en ik voor het eerst onze eigen champignons. Dat was heel leuk om te doen. We gebruikten een champignonkweekset waardoor het helemaal niet moeilijk was.

Champignons kosten wat meer moeite dan de meeste groenten om te kweken, maar is met een goede handleiding erg gemakkelijk en belonend. Vooral met een champignonskweekset, zo heb je ineens alles in huis om zelf 'gastronomische' soorten zoals oesterzwammen en shiitake te kweken, naast de meer gebruikelijke Parijse witte champignons. Dit jaar gaan we opnieuw onze eigen champignons kweken. Ik geef je graag mijn tips en tricks zodat ook jij je eigen champignons kunt kweken.

Voordat je begint met het kweken van champignons

Voordat ik het kweekproces beschrijf, is het belangrijk om een paar belangrijke termen uit te leggen.

• Terwijl de meeste planten worden gekweekt uit zaden, worden paddenstoelen en andere schimmels gekweekt uit sporen.
• Wanneer sporen van paddenstoelen zich mengen met aarde of een ander groeimedium, groeit er een witte, wortelachtige substantie die mycelium wordt genoemd.
• Een champignonsubstraat is een substantie waar mycelium op kan groeien. Voor witte champignons is het aanbevolen substraat een mengsel van compost en mest.
• Champignonbroed is een substraat waar al mycelium op groeit.

Zelf champignons kweken: stappenplan

Het geheim van het kweken van oesterzwammen, shiitake paddenstoelen of bijna elke andere champignonsoort is het creëren van de juiste kweekomstandigheden.

Er zijn twee manieren om champignons te kweken. Je kunt champignonsporen enten in een substraat (het equivalent van plantenzaden) of champignonbroed gebruiken (het equivalent van het planten van moestuinplanten).

In plaats van zelf sporen, substraat, kweekbakjes, ... voor champignons te kopen, gaat mijn voorkeur naar een kant- en klare kweekset voor champignons. Deze pakketten bevatten zowel een substraat als champignonbroed dat al geënt is. Wil je zelf champignons kweken met een champignon kweekset, ga dan meteen naar stap 3.

STAP 1: Kies het juiste groeimedium en voeg sporen toe.

De eerste stap is het opzetten van het substraat, of groeimedium. Om dit te doen, begin je met een kweekbak van ongeveer 50 bij 40 cm met een diepte van 10 cm. Het liefst is de bak van plastic omdat je zo hygiënisch te werk kunt gaan. Een Deense bak is ideaal. Vul de bak met een mengsel van compost en mest of koffiegruis, waarbij je 2,5 cm ruimte overlaat aan de bovenkant van de bak. Verspreid vervolgens de sporen over de bovenkant.

STAP 2: Zorg ervoor dat de grond vochtig blijft.

Champignons gedijen goed in een vochtige omgeving, dus het is essentieel om ervoor te zorgen dat de grond vochtig blijft tijdens het groeiproces. Om je groeimedium vochtig te houden, besproei of vernevel je het een of twee keer per dag met een plantenspuit of bedek je het met vochtige handdoeken.

Elke champignonsoort verkiest een ander groeimedium zoals houtsnippers, hardhoutzaagsel (goed voor shiitake paddenstoelen), gecomposteerde mest (goed voor witte champignons), stro (goed voor oesterzwammen), of koffiedik (ook goed voor oesterzwammen). Daarom geef ik persoonlijk de voorkeur aan het gebruik van een champignonkweekset. De kweekset bevat telkens het juiste groeimedium. Super handig!

STAP 3: Zorg voor de juiste temperatuur (21°C)

De eerste dagen moet de temperatuur van je substraat 21°C zijn om de groei te bevorderen. Dit kun je doen door de bakjes in een warmere ruimte in huis te zetten, of je kunt het bakje op een warmtemat voor zaailingen zetten. Kies een verwarmingsmat die de temperatuur nauwkeurig kan regelen en plaats deze onder de bak. Heb je geen verwarmingsmatje waarbij je de temperatuur kunt regelen, gebruik dan een bodemthermometer voor dat de temperatuur. Zorg ervoor dat de grond nooit boven de 21°C komt, omdat hogere temperaturen de sporen kunnen doden. Je kunt je kweekset ook enkele dagen in de woonkamer plaatsen waar het meestal ongeveer 21°C. Observeer je kweekset goed, van zodra je mycelium ziet ontstaan ga je over naar stap 2.

STAP 4: Verlaag de temperatuur naar 12°C tot 16°C

Al snel verschijnen er witte, wortelachtige groeisels (mycelium) bovenop de aarde. Als de hele bak bedekt is, is het tijd om de temperatuur te verlagen. Terwijl veel groenten in de zomer gekweekt moeten worden, is het kweken van champignons een geweldig winterproject omdat ze goed gedijen bij koelere temperaturen. Zelf champigonons kweken kan een heel leuk projectje zijn om samen met de (klein)kinderen in de Kerstvakantie te doen. Verlaag de temperatuur van de grond tot tussen de 12°C tot 15°C (hiervoor zul je het verwarmingskussen onder de bak vandaan moeten halen en je bak wellicht op een koelere plek moeten plaatsen), en bedek het mycelium met ongeveer een centimeter potgrond. Zelf plaats ik mijn kweekset op dit moment in ons tuinhuis of in de garage (op voorwaarde dat het buiten niet vriest natuurlijk).

Na een paar dagen bij deze temperatuur zullen kleine champignons, bekend als primordia, beginnen te ontkiemen.

TIP: Houd je kweek vochtig, maar niet nat.

Houd je kweek nog steeds vochtig, maar niet nat. Champignons gedijen op vocht, maar ze floreren niet als ze kletsnat zijn. Probeer je kweek af en toe te besproeien met een plantenspuit, maar zorg ervoor dat het substraat niet drassig wordt. Sommige champignonkwekers bedekken hun champignonbak met een vochtige doek of een loszittende plastic zak om vocht vast te houden.

STAP 5: Oogst de champignons en geniet!

Oogst je champignons na een paar weken. Het ontkiemingsproces van champignons wordt vruchtvorming genoemd. In de meeste gevallen zal dit drie tot vier weken nadat je je champignonbroed hebt geplant plaatsvinden. Het gewas zal beginnen als kleine paddenstoelen (=primordia) en groeien dan snel . Je kunt zien of paddenstoelen rijp zijn wanneer hun hoeden volledig opengaan en beginnen los te komen van de steel. Controleer dagelijks om je champignons op het goeie tijdstip te oogsten. Snij je champignons voorzichtig los, trek er niet aan. Dan bestaat de kans dat je het mycelium beschadigd.

Parijse Champignons moeten na drie of vier weken volgroeid zijn. Je weet dat ze klaar zijn om geoogst te worden als de hoeden helemaal opengaan en loskomen van de stelen. Om de champignons te oogsten, gebruik je een scherp mes om de steel door te snijden. Trek de champignons niet uit de grond omdat de omringende groei hierbij beschadigd kan raken.

Tot slot over champignons kweken

De champignons blijven doorgroeien in opeenvolgende oogsten. Blijf de luchtvochtigheid, temperatuur en ventilatie goed in de gaten houden. Zo, dit is alle informatie die ik heb en met je kan delen over champignons kweken. Hopelijk heb je iets bijgeleerd. Vond je dit artikel waardevol en wil je ook aan de slag gaan met champignon kweeksets, overweeg dan om dit in onze webwinkel te doen. Zo zorg je ervoor dat we kunnen blijven informatie en filmpjes maken over in en rond de moestuin.

Groetjes, Sarah