Moestuin checklist 3 – 1 tot 15 maart : Na vorst komt snel moestuinvreugde

Dag Moestuinvrienden, Er zijn een paar gespreksonderwerpen dezer dagen in 'Moestuinland'. Eentje ervan is : 'de vrieskou'. De koude temperaturen hebben ervoor gezorgd dat de vorige checklist, 'Moestuin checklist 2 – 15 tot 28 februari : Langzaam maar zeker …' wellicht niet bij iedereen perfect afgewerkt is. Integendeel, alle zaaibeurten onder glas heb ik verschoven naar later ... begin maart. Goed nieuws ! De winterprik is deze week voorbij. De temperaturen voor Vlaanderen en Nederland gaan richting 'zaainiveau', zij het wel hoofdzakelijk onder glas of binnenshuis. En als de temperaturen positief zijn, dan ben ik dat ook. Dat wil niet zeggen dat de winter definitief voorbij is, verre van. Maar ik krijg zeker dingen gekiemd als de temperaturen overdag richting 15-20 graden klimmen in de serre of tuinkast en als er 's nachts geen vorst meer is. Voorspellen ze dan nog vorst dan schakel ik vliesdoek in of plaats ik mijn trays en potten in de garage of binnenshuis. De taxidienst kan beginnen. nog even dit : Voor zij die deze checklist per mail ontvangen : Wil je deze nieuwsbrief op de website van Moestuinweetjes bekijken, dat kan op de link : De checklist op de website van Moestuinweetjes bekijken Voor zij die deze checklist op de site bekijken : Wil je deze ook 2-wekelijks per mail ontvangen, schrijf je dan in op deze link : Inschrijven op checklist per mail Hier zie je als opwarmer hoe ik in 2016 mijn erwten en tuinbonen voorgezaaid heb https://www.youtube.com/watch?v=7UzHpHHA1_I Zoals gewoonlijk som ik hier onder de teelten op die je begin maart kunt starten. Wat kun je verwachten in deze mail :

• Wat kweek ik in begin maart voor binnenshuis en blijven er ook tot de uitplant ?
• Welke moestuinplanten kun je zaaien begin maart binnenshuis (indien geen serre/kas) of onder glas (serre of tuinkast) ?
• Wat zaaien we begin maart al in volle grond ?
• Welke klusjes zijn er nog in en rond de moestuin ?
• Enkele artikelen die ik je nog wil aanbevelen

Wat kweek ik in begin maart voor binnenshuis en blijven er ook tot de uitplant ?

Vanaf nu kweken we niet meer zoveel meer binnenshuis. Iedere zonnestraal die je jonge plantjes in een tuinkast of serre kunnen krijgen moet je ze geven. Enkel het kiemen overweeg ik soms nog binnenshuis omdat ik beschik over een propagator waarin het kiemen heel vlot gaat. Na het kiemen plaats ik de zaailingen in mijn moestuin tunnel serre of onder groeilampen binnen. Maar van zodra het overdag 10,15 tot 20 graden wordt in mijn moestuin tunnel serre gaat alles daarheen. Als het niet vriest s' nachts blijven deze planten ook in de tuinkast. Voor alle duidelijkheid, de vruchtgewassen die ik al zaaide (pepers, paprika's en aubergines) blijven nog binnen. Zij kunnen echt niet tegen kou.

Welke gewassen zaai ik nog binnenshuis en moeten ook binnen blijven:

• Koolrabi (Vroeg) : Koolrabi heeft een hekel aan kou. Zaai niet te veel koolrabizaden want ze nemen plaats in binnenshuis en die is deze tijd van het jaar heel kostbaar. Je kunt later nog een teelt rechtstreeks in de tuin zaaien. Dat kost je minder vensterbank, propagator of groeilamp ruimte.
• Tuinkers : Tuinkers kun je het jaar door kweken dus deze teelt zal een vaste waarde worden in de moestuin checklist. Nu kun je hem perfect binnenshuis kweken, later zaaien we ook ons tuinkerszaad in een bakje onder glas. Geef regelmatig water met een plantenspuit.
• Kruiden, kruiden en nog eens kruiden. Je kunt ze binnen voorzaaien in potjes. Ik gebruik P11 potten, daar kunnen ze lang in blijven voor de uitplant in de lente.
  • Bieslook - Heerlijk veel pit in je slaatjes, sauzen of boterham met platte kaas en radijsjes. Bieslookzaden.
  • Kervel - Bij de naam kervel denk je automatisch aan soep maar eigenlijk is dit kruid rauw ook heel lekker fris. Kervelzaadjes.
  • Munt - Ik kweek munt voor zomerse cocktails maar in Oosters eten wordt het ook heel erg geapprecieerd. Muntzaden
  • Peterselie - Ik zal niet proberen om op te noemen in hoeveel toepassingen peterselie gewoon overheerlijk is. Bij de peterseliezaden vind je ook paarse peterselie, die ga ik zeker proberen.
  • Rozemarijn - Dit houterig en zeer intens geurend kruid kun je ook heel makkelijk zelf zaaien. In de webwinkel vind je de gewone en BIO rozemarijnzaden
  • Salie - De hele complexe geur van salie is niet alleen heerlijk maar ook heeft de plant geneeskrachtige krachten. Saliezaden ook gewoon en BIO
  • Tijm - Ik ga dit jaar ook tijm zaaien. Tijm is winterhard dus je tijmzaden hoef je maar 1 keer te bestellen voor jarenlang plezier.
• Aubergine : Laatste kans om je auberginezaden in de grond te stoppen. Hier vind je nog eens de kweekgids 'Aubergines kweken – Verliefd worden op Aubergine in 13 stappen'
• Peper en Paprika : Ben je een goede kweker, dan zul je in maart gezaaide peper en paprika zaden nog tot rijpe vruchten kweken. Maar wacht zeker niet langer. Hier nog eens mijn 21 kweektips voor pepers en paprika's.
• Tomaat : Ik ga mijn tomaten 15 maart voorzaaien. Met mijn kweekmogelijkheden binnenshuis (propagator 55cm hoog met groeilampen) kweek ik op 8 weken tijd flinke planten voor de uitplant. Je tomatenzaden kun je nog zaaien tot midden april. Beter laat dan te vroeg. In dit artikel verklap ik je hoe ik te werk ga : Tomaten kweken in 6 maanden van zaaien tot tomaten oogsten (de eerste drie maanden staan al uitgelegd, de rest volgt nog).

Welke moestuinplanten kun je zaaien begin maart binnenshuis (indien geen serre/kas) of onder glas (serre of tuinkast) ?

Heb je geen serre of tuinkast, dan kun je de teelten ook in huis starten, maar zorg dan dat je voldoende zon binnenkrijgt op de plaats waar je je zaailingen zet of maak dat je groeilampen kunt gebruiken. Anders gaan je jonge plantjes zich strekken naar het licht en worden het nooit toppers in je tuin. Onderstaande gewassen houden meer van licht dan van warmte, veel onderstaande plantjes schieten door omdat het te warm is. Klik op de groentenlinks om alle teelfinfo te bekijken.

• Bladgewassen die je makkelijk binnen of onder glas kunt voorzaaien

  • Andijvie (Lente teelt) : Een heerlijke voedzame bladgroente, de andijviezaden kun nu al perfect voorzaaien.
  • Sla (Lenteteelt) : Zaai je slazaadjes breedwerpig onder glas of binnen in een zaaibakje als je geen tuinkast of serre hebt.
  • Prei (Herfst) : Zaai nu je herfstpreizaden voor in de serre om ze in mei buiten te planten. Je herfstsoepjes zullen je zo dankbaar zijn. Lees gerust de preiteelt nog eens na in deze kweekgids : Prei kweken in 3 seizoenen : Zomer, herfst en winter 13 kweektips

• Wortelgewassen zaai je meestal ter plekke maar er zijn uitzonderingen die je ook kunt voorzaaien

  • Knolselder : Wanneer je in oktober/november 2018 je zelf gezaaide knolselder(ij) oogst zul je me dankbaar zijn dat ik je nu aanspoorde om knolselderzaden in zaai- en stekgrond te zaaien.
  • Rode Biet : Ik ruik al de geur van pijnboompitten en rucola wanneer ik mijn Rode bietzaden laat vallen in hun zaaigat. Mijn favoriete gerecht is een Rode bietensla met feta, verse peterselie, olijfolie, citroensap en geroosterde pijnboompitten. Plaats je tray of potten niet te warm maar goed vochtig.
  • Stengelui : Neem een tray met 104 of 73 modules en zaai 5 tot 8 stengeluizaadjes in een zaaigat. De modules kun je later uitplanten in de serre of tuinkast of met een in volle grond. De bosjes Stengelui groeien heel goed.
  • Uien (Plantui zomer) : Wanneer de grond nog bevroren of te nat is, kun je overwegen om je plantuien te planten in potjes of trays tot het loof 10 tot 15 cm hoog is. Je kunt dit in zaai-en stekgrond, potgrond of een combinatie van de twee doen. Deze techniek is ook zeer geschikt als vogels de topjes van je uien als wormen aanzien en je pootuitjes uit de grond durven trekken.
  • Uien (Zaai ui) : Wil je in het najaar dikke uien, zaai ze dan zelf. Je zult versteld staan waar zaaiui toe in staat is. Ik zaai ze in een tray en lepel na 6 weken de cellen uit en plant rechtstreeks in de grond. Zeker eens proberen, zaai uien zullen je verbazen.
  • Wortelen (Vroeg) : Heb je genoeg ruimte in je tuinkast over en wil je heerlijke vroege worteltjes, zaai dan je wortelzaad Amsterdamse bak of Nantes in rijtjes. Je kunt de teelt van wortelen ook nog eens nalezen voor je er aan begint.

• Koolgewassen - Maart is het uitgelezen moment om koolgewassen onder glas voor te zaaien :

  • Bloemkool (Vrijsterteelt) : Kies voor deze teelt de variëteit Alpha 6. In dit artikel leer je alles over Bloemkool kweken.
  • Broccoli (Vroege teelt) : Alle soorten broccolizaad zijn geschikt om nu voor te zaaien in de serre of tuinkast.
  • Radijzen : Je kunt nog de hele maand maart Radijzenzaad onder glas zaaien, daarna wordt het te warm en gaan ze doorschieten. Vanaf volgende maand kunnen je Radijzen beter in volle grond. Ook over radijsjes bestaat er een kweekgids : Radijs zaaien – 14 onmisbare tips om ze makkelijk in de moestuin te kweken
  • Rode Kool (Herfst teelt): Zaai rode kool Roodkop voor een herfstteelt voor onder glas.
  • Spruiten (Midvroeg) : Wil je in oktober spruitjes, zaai dan nu spruitkoolzaden voor in een zaaibakje en bij de eerste herfstkou heb je frisse spruitjes.
  • Witte kool (Herfst) : Zaai nu onder glas in potten of trays witte en/of rode spitskool Express (wit) of Kalibos (rood) voor lekkere coleslaw (bereide rauwe witte kool). De ronde witte kolen kweek ik later om te bewaren.

Wat zaaien we begin maart al in volle grond ?

De grond is nog koud en nat maar sommige gewassen hebben daar geen problemen mee. Je wacht uiteraard je moment af, wanneer ze de dagen volgend op je zaaibeurt zware vorst voorspellen, berg je je zaden best nog even op. Maar als het weer het toelaat zou ik niet wachten ...

• Bladgewassen die tegen de kou, zelfs licht tot matige vorst kunnen en die de kou zelfs nodig hebben

  • Rucola : Rucola kiemt goed in koude grond. Je hebt twee soorten rucola : bladrucola groeit net als sla en heeft een rond blad en wilde rucola is gekarteld en groeit in een struikje. Wil je eens zot doen, probeer dans eens Wasabi Rucola
  • Spinazie (Lente) : Emmers vol spinazie ? Zaai dan in maart een bed spinazie en houdt het goed vochtig. Bij de eerste zonnestralen groeit je spinazie heel goed. De Bazaroet is mijn favoriet.
  • Warmoes / Snijbiet : Wil je kleur in je bladgewassenbed, zaai dan de Regenboog Snijbiet Rainbow Lights. Kleur en fleur je frisse lenteslaatjes op met heerlijke jonge snijbietblaadjes. Je kunt de jonge snijbietbladeren ook klaarmaken als spinazie. Snijbiet is heel lang in het seizoen productief. De oudere bladeren kun je ontnerven en de nerven aanstoven in de boter met citroensap peper en zout. Prachtig bijgerecht.

• Koolgewassen - Ook de eerste koolgewassen kun je buiten zaaien

  • Radijzen : De eerste Radijzenzaadjes kunnen ook al in de volle grond. Radijzen kunnen tegen een stootje en het koude voorjaar kan hen niet deren.
  • Savooikool (Vroeg) : Je kunt savooikoolzaadjes voorzaaien buiten voor een vroege oogst. Kies nu voor de soort Wirosa F1.

• Pootgoed - Van zodra de grond goed bewerkbaar is kun je starten

  • Aardappelen (Vroeg) : Momenteel is de grond nog te hard maar van zodra je kan, mogen de Frieslanders, berbers of Eersteling de grond in. Kijk in de kweekgids Aardappelen kweken in de moestuin, 9 onmisbare tips voor aardappel succes voor alle details.
  • Knoflook : Van zodra je in de grond kunt moet je je knoflook pootgoed uitplanten. Zoniet krijg je geen bollen Knoflook maar vergrote tenen wat niet de bedoeling is. De Knoflook maakt in dit koude weer een kluster teentjes onder de grond om dan een mooi bol met +/- 12 teentjes te vormen bij warmer weer.
  • Uien : Met Sjalotten kun je nog wachten tot de tweede helft van maart maar het uien pootgoed kan nu al de grond in.

• Peulgewassen gaan we niet meer binnen voorzaaien, meteen de grond in !

  • Doperwten en Sluimererwten / Peultjes : Zaai je peultjes of Doperwten in volle grond in de serre als je daar plaats voor hebt. Binnenshuis zou ik deze teelt niet meer opstarten. Je kunt beter de doperwten en sluimererwtenzaden meteen in de grond zaaien onder glas (als je veel plaats hebt). Maar je zaait ze beter gewoon buiten in volle grond indien deze niet bevroren is. Ze zijn heerlijk zoet en een feestmaal in de lente. Er zijn lage en hoge rassen te vinden in de webshop.
  • Tuinbonen : Wim Boers leerde mij ooit kennismaken met tuinbonen. Ik zaaide de Witkiem en werd meteen verliefd. Rauw geeft de tuinboon een soms bittere, wrange smaak maar aangestoofd in een gesnipperde sjalot met peper, zout, een tak tijm en een scheut witte wijnazijn ... altijd (een bescheiden) feest.

• Wortelgewassen die het buiten al goed doen vanaf maart:

  • Pastinaak (Vroeg) : Zaai nu pastinaakzaden Guernsey voor heerlijk, hartig eten eind deze zomer. Ik blijf ze oogsten tot net na Nieuwjaar. Je kunt deze teelt wel nog uitstellen tot in juni-juli (Herfstteelt).

Welke klusjes zijn er nog in en rond de moestuin ?

Naast het zaaien van moestuinzaden, verspenen en uitplanten zijn er nog werkjes die nog moeten gebeuren.

• Reinig je gereedschap zodat het in topvorm is voor het nieuwe seizoen
• Snoei je appel- en perenboompjes en snoei je druivelaar in vorm.
• Blijf jonge planten afdekken met vliesdoek als het 's nachts vriest
• De strijd tegen slakken start nu, niet wanneer er honderden zich 's nachts te goed doen aan je gewassen. Gebruik ecologische slakkenkorrels en baken nu een perimeter (eenstrook waar ze niet voorbij mogen) af. Zodra het warmer wordt, worden ze wakker en je kunt er van uitgaan : 'Ze hebben honger en zin in voortplanting (om het proper te zeggen)'.
• Maak je bedden onkruidvrij of breng een mulchlaag aan om te voorkomen dat onkruid bij de eerste warmte je tuin overneemt.

• Kiem je pootaardappelen voor door ze op een koude plek te leggen met veel licht. Donkere, korte en stevige kiemen zijn goed. Bleke, lange en broze kiemen zijn niet goed.
• Met een woelvork kun je je wortelgewassen bedden (pastinaak, pootui en knoflook), aardappelenbed (vroege aardappelen) en peulgewassenbed (tuinbonen, Doperwten en sluimererwten) luchtig maken.
• Mocht je het nog niet gedaan hebben, bestel dan je moestuinzaden, pootgoed, meststoffen, plantpotjes, trays, gewasbescherming en tal van andere producten uit onze webwinkel. Wil vroeg eten uit eigen tuin kun je nu al 14 soorten BIO