Inhoudstafel
Inleiding aubergine kweken - schitterende, sexy plant
aubergine kweken - Mocht er een prijs uitgevonden worden voor de mooiste onder alle groenten, dan mag voor mij de aubergine winnen. De manier waarop de groene drakenkop de paarse, glimmende, elegante, ja zelfs sexy vrucht als het ware uitblaast is enig mooi. Niet zo verwonderlijk dat de groente een vrouwelijke naam heeft. Ik kweek in mijn prachtige roze ACD serre / kas zeker 5 tot 10 planten van dit prachtig vruchtgewas. Alles over aubergines kweken lees je in deze kweekgids. aubergines zaaien is investeren in smaak voor je zomerbarbecue. Los van de ratatouille, een gerecht met veel Provençaalse groenten en kruiden dat zeer hartverwarmend is, gebruik ik aubergines in tal van toepassingen. In plakjes gegrild met olijfolie, peper en grof zout. Op een spies met paprika, knolvenkel en ui op de barbecue. Of snijd haar in twee en maak met een mes inkervingen waar je teentjes knoflook in steekt. Je gaart alles in de oven, haal het vruchtvlees uit de schil en pureer het tot heerlijk toast beleg. Een takje peterselie en je hebt echt goed eten. Ik moet het toegeven, sorry Stefanie, ik ben verliefd op aubergine.
Aubergine kweken - Stap voor stap richting onze grote liefde
Er zijn twee manieren om er voor te zorgen dat in de zomer aubergine kun oogsten. Je kunt aubergines starten uit zaad maar je kunt vanaf april ook aubergineplanten kopen in het tuincentrum, op de markt of in onze webwinkel. aubergines kennen hun oorsprong in Azië, niet verwonderlijk dus dat we de planten in ons klimaat niet zomaar kunnen kweken. Ervaren kwekers die perfect weten wat de plant nodig heeft, kunnen met enkel hun serre de plant volwassen krijgen en op het einde van de zomer oogsten. Maar ik wil aubergines eten in juli. Ik kweek ze dus voor in een propagator. In mijn propagator kiemen de planten mee met de pepers en paprika's in december. Wanneer ik ze verspeen gaan ze in de Vitopod die meer hoogte heeft, maar je kunt je planten ook binnen onder groeilampen zonder verwarmde propagator verder opkweken. Het is wellicht goedkoper om gewoon je plantjes in april te kopen, maar het plezier van mijn hobby maakt het meer dan de moeite of het geld waard. Een dagelijkse trip naar mijn kweekbakken, mijn serre en mijn moestuin rondt mijn werkdag mooi af. Nog wat water geven, temperatuur bijstellen, wat blad verwijderen, ... dat brengt rust. Ook in de winter.
Aubergine kweken - Stap 1 : Welke soorten aubergine kun je kweken in de moestuin
We kennen allemaal de paarse aubergine, maar zowel hun kleur, grootte en vorm kan variëren. Aubergines die we tijdens de zomer, of late zomer oogsten, zijn de ideale grillgroente. Ik kies voor de variëteiten Lange Violette voor de grote exemplaren (worden ongeveer een meter hoog) en Ophelia. Deze laatste planten worden niet zo groot (zie foto) en kan ik in mijn serre onder de zaaitafels uitplanten. De zaaitafels met kweekbakken gaan weg naar het einde van mei toe en dan hebben de kleinere planten alle licht. De variëteit Ophelia is ook uiterst geschikt voor een teelt in potten. Op het balkon, op het terras of gewoon in de tuin.
aubergines mini Ophelia in pot
Aubergine zaaien - Stap 2 : Piepkleine zaadjes die baden in de warmte en vochtigheid
Zoals heel wat gewassen, kiemen ook de aubergines door middel van vocht en warmte. Het vocht maakt de zaadhuls weker en breekbaarder. De temperatuur geeft aan het zaadje het signaal dat er overlevingskansen zijn. De kiem in de zaadhuls zal dus onder invloed van warmte beginnen groeien uit de week geworden zaadhuls. De kiem heeft net voldoende voedsel om een plantje te worden met 2 kiemblaadjes en 2 echte blaadjes. Vanaf dat ogenblik heeft het iets anders nodig.
Aubergine zaaien - Stap 3 : Technische details
Zaai aubergines vanaf half december in zaai- en stekgrond of kokos grond in een bakje of voor het gemak een tray van 73 gaten. Hoe vroeger je zaait, hoe meer het nodig is dat je groeilampen gebruikt. In december is er nauwelijks kwalitatief zonlicht, in februari zijn de dagen al iets langer en kun je het wagen op de vensterbank of in de veranda. Zaai de piepkleine zaden maar een paar mm (3 tot 5) diep. Zet je propagator op 26 tot 32 graden voor optimale kieming. Een goed gekiemde plant draagt die sterkte zijn hele levensduur mee. Je zaden zullen kiemen binnen de 5 tot 10 dagen. Zie je de aarde openbarsten, dan is het hoog tijd om de groeilampen van je propagator aan te knippen. Het licht is als de moedermelk voor je plant. Geef in dit stadium 12 tot 15 uur licht per dag. Samen met de voeding uit het zaadje zelf kan het plantje in de kokos grond blijven tot het tweede paar echte blaadjes tevoorschijn komt. Geef je na het ontkiemen te weinig licht, dan zoeken de jonge plantjes zelf het licht op en krijg je lange, zwakke en gestrekte plantjes.
Aubergines verspenen - Stap 4 : we verhuizen de plantjes naar meer vruchtbare grond
Bij het tweede paar echte blaadjes heeft de aubergine extra bodemvoeding nodig. Gebruik goede potgrond voor moestuinen om de plantjes naar te verspenen vanuit de tray. Vul P9 potjes met 2/3 goede potgrond en 1/3 perliet, druk de potgrond aan en zorg dat je +/- 6cm van de bovenrand van het potje blijft, de hoogte van het kluitje. Met een lepel kun je de cellen van je tray makkelijk leeg maken. Plaats de uitgelepelde kluitjes in het midden van je P9 potjes. Laat de aarde zoveel mogelijk aan het wortelgestel zitten. Vul de zijkanten van de P9 potjes aan met je goede potgrond mix met perliet. Plaats je P9 potjes terug onder groeilicht, is je propagator te klein geworden voor de grotere plant, overweeg dan om zelf groeilampen op te hangen of overweeg een Vitopod, een propagator die een hoogte heeft van 55cm.
Aubergine kweken - Stap 5 : Voeding voor je verspeende planten en later
Na het verspenen heeft je plant voldoende voeding in de potgrond voor 6 weken. Daarna begin je elke week of om de twee weken vloeibare tomatenmest toe te voegen aan de water waarmee je water geeft. Daar zit iets meer fosfor en kalium in voor stevige planten. Geef ook na het verspenen om de 2 à 3 weken een topje van een koffielepel Magnesium per plant. Geef dan voor een keer water van bovenaan (anders laten de plant het water van onderaan opslorpen). Magnesiumsulfaat of bitterzout is heel efficiënt voor groene bladeren. Let wel magnesium heeft voldoende kalium (=potassium) nodig om door de plant te kunnen opgenomen worden. Magnesium vervangt dus niet de vloeibare tomatenmest (waar veel kalium in zit) maar is een aanvulling.
Aubergine kweken - Stap 6 : Wachten op warmer weer om je planten af te harden
Begin je in december of januari, dan blijven je planten nog een hele tijd onder je groeilampen. Tot de dagen weer langer worden en je de planten het beste licht ter wereld kunt geven, zonlicht. Zonlicht is geen moedermelk meer maar bevat alle kleurspectra die je planten nodig hebben om hun bloemen aan te maken en om mooie vruchten te produceren. Mijn planten blijven binnen tot eind maart. Dan start ik een taxi dienst die de planten afwisselend onder groeilampen en buiten in mijn moestuin serre of kas plaatst. Dit heet afharden. Begin met een paar uur per dag en drijf het aantal uren op naarmate het moestuin seizoen vordert. Je moet temperaturen onder de 10 graden vermijden. Niet dat de planten zouden sterven, maar de groei en ontwikkeling stopt even en dat is nooit goed.
Aubergine kweken - Stap 7 : De uitplant in de tuinkas, potten of serre
En wanneer je dan maanden voor je planten gezorgd hebt alsof het je eigen kinderen zijn, komt die zonnige dag in de lente waarop je je aubergine planten in de grond stopt. aubergines hebben in tegenstelling tot pepers en paprika's een diep wortelgestel. Het is dus belangrijk om de bovenste 45 cm moestuin goed te bewerken en te verrijken met geteerde compost en mest voor tomaten en kasplanten. Plant je aubergines 45 cm uit elkaar tussen de rijen en tussen de planten. Controleer eerst wel de zuurtegraad van je grond met een pH-meter. Deze zal je vertellen of je grond geschikt is voor aubergines kweken. De ideale zuurtegraad voor aubergines is tussen de 5.5 en de 6.5 Bewerk je je grond niet diep genoeg komen de wortels van je plant terecht in een laag onvruchtbare grond en blijft een goede oogst achterwege. Kweek je de variëteit Ophelia in potten, kies dan zeker voor potten die diep genoeg zijn. Ik heb succes gehad met potten van 15 tot 20 liter.
Aubergine kweken - Stap 8 : Eenmaal uitgeplant mulchen of geotextiel plaatsen
Eenmaal de planten in de grond staan is het belangrijk dat ze voldoende water krijgen. Voeg een laag mulch toe om de grond voldoende vochtig te houden en onkruid tegen te gaan. Veel mensen in serres of kassen kweken onder een geotextiel. Zorg echter wel voor gaten die groot genoeg zijn zodat je vlot en gelijkmatig water kunt geven. Een kruisvorm knippen in het geotextiel waarbij je de flappen kunt omplooien is zeer handig om water te geven. Ik plant de planten ook iets dieper dan de aarde in mijn serre os kas zodat het water goed in de grond kan dringen.
Aubergine kweken - Stap 9 : Help, mijn bloemetjes drogen uit
Iedereen die al eens aubergines kweekte, heeft het waarschijnlijk al meegemaakt. De aubergineplant staat fier in de serre of tuinkas en bloemetjes beginnen zich te vormen. We zien in onze gedachten al purperen, glimmende vruchten. Maar net als we daarbij wegdromen, vallen de bloemetjes tot overmaat van ramp af. Hoe komt dit ? Wel de reden waarom de bloemen uitdrogen is logisch, te weinig water. Eerder in dit artikel las je al dat aubergines een diep wortelgestel hebben. Daarom dat het beter is om 1 keer in de week veel water te geven, dan elke dag een beetje. Door de grond heel goed te bevochtigen, raakt het water tot op de diepte waar de plant zijn voedingsstoffen opneemt. Bij pepers en paprika's geef je regelmatiger een beetje water omdat de planten zich voeden in de toplaag van 15-20 cm.
Aubergine kweken - Stap 10 : Gezonde bloemetjes en hun bevruchting
Aubergines zijn zelfbestuivers. Dat wil zeggen dat je met 1 bloem kunt bevruchten. Andere planten zijn dan weer kruisbestuivers en hebben andere bloemen nodig om vruchten te kweken. Aubergineplanten hebben soms moeite met de bestuiving. Er zijn verschillende manieren om je plant bij de bestuiving te helpen. Je kunt je plant elke dag een paar keer aantikken zodat het stuifmeel op de stamper van je plant terecht komt. Je kunt ook de kop van een elektrische tandenborstel gebruiken om stuifmeel vrij te maken. Je plaatst de trillende kop bij de basis van de plant. Nog andere plaatsen een ventilator maar persoonlijk ben ik daar geen voorstander van. Wat ik wel al succesvol gedaan heb is met een penseel het stuifmeel van op de meeldraden naar de stamper overbrengen (zie foto hoger). Maar zeker dus genoeg water ineens geven.
Aubergine kweken - Stap 11 : Ondersteuning van je planten
Aubergineplanten kunnen vrij groot worden, dus voorzie ze al onmiddellijk van ondersteuning. Zet 3 bamboestokken rond de plant en maak met bevestigingsclips de takken van je plant vast aan de bamboestokken. Plaats je stokken bij de uitplant, dan hoef je het wortelgestel van je planten later niet meer te verstoren. Eenmaal de planten in de grond staan is het, zoals eerder al gezegd, belangrijk dat ze voldoende water krijgen. Voeg een laag mulch toe om de grond voldoende vochtig te houden en onkruid tegen te gaan. Kweek je in potten, ondersteun de stam dan vooraleer de vruchten zich vormen. Je kunt je aubergines ook op touw kweken, je kunt de takken vastzetten met tomatenclips.
Aubergine kweken - Stap 12 : Grootste vijanden van je planten
Door koude temperaturen, plagen of onvoldoende vruchtbare grond kan het zijn dat je vruchten niet voldoende rijpen. Gekke vormen of misvorming kan het gevolg zijn van onregelmatig water geven of te weinig water geven. Wat kan de oorzaak zijn :
- Neusrot : Net als tomaten, die net als aubergine familie is van de nachtschaden, kan door een voedingstekort neusrot optreden door een gebruik aan kalk of kalkopname (door gebrek aan kalium). Volg tegen neusrot de voedingsinstructies in dit artikel.
- Meeldauw : Meeldauw kan optreden bij aubergines door schimmels. Het wortelgestel krijgt het onder andere fel te verduren. Ventileer goed je serre of kas.
- Bladluizen : Groene bladluizen en witte vlieg zijn gek op het sap in de bladeren van de aubergineplant. Ze onderbreken echter de broodnodige sapstromen in de plant met alle problemen van dien. Bestrijd de luizen met een ecologisch product of sproei de luizen weg met een waterstraal. Wees er vroeg bij, in het begin kun je makkelijk luizen bestrijden. Later is het bijna onmogelijk. Overweeg Inheemse Lieveheersbeestjes uit te zetten in je serre. Ze eten tot 50 bladluizen per dag. Je kunt ze bestellen in onze webwinkel. Alles over bladluis bestrijden op je moestuinplanten lees je in dit artikel:
Aubergines oogsten wanneer ze glimmen en er een kuiltje in blijft als er in knijpt
Aubergine kweken - Stap 13 : Oogsten en bewaren
Als de schil van de plant mooi egaal en glanzend is, zijn de vruchten oogst klaar. Wacht niet te lang om te oogsten. De vruchten zijn rijp van zodra de schil niet meer terugkaatst na lichte druk van je vinger en er een putje in blijft. Snij de vruchten met een scherp mes of snoeischaar van de plant. Trek ze zeker nooit zomaar af! Snij of knip zo dicht mogelijk bij de stam. Aubergines kunnen in een vochtige ruimte (kelder) zo'n 2 weken bewaard worden. In de koelkast kun je ze een aantal dagen bewaren. Was of snij de aubergine nooit op voorhand maar vlak voor het bereiden, anders verkleurt de aubergine.
Aubergine kweken - tot slot
Ben je intussen ook verliefd geworden op aubergine, kweek dan zeker ook dit overheerlijk gewas in jouw moestuin.
Vond je de informatie in dit artikel waardevol, schreeuw het dan van de daken door middel van de sociale media knoppen in dit artikel. Je kunt onze werking ondersteunen door je moestuin spullen aan te kopen in onze webwinkel. Veel moestuin plezier met de aubergineteelt !
Enkele nuttige tips samengevat:
Aubergines hebben veel warmte en vocht nodig om te kiemen.
Gebruik warmte en groeilampen voor een optimale kieming, zo voorkom je uitgerekte slappe zaailingen (lange linda's).
Verspeen de jonge planten naar potgrond met perliet voor gezonde groei.
Aubergines hebben voeding nodig, zoals vloeibare tomatenmest en magnesium.
Afharden van de planten is essentieel voor een goede groei.
Oogst de vruchten als ze glanzen en een kuiltje achterlaten bij lichte druk.
Wanneer is het beste moment om aubergines te zaaien?
Zaai aubergines vanaf half december voor in een propagator met groeilicht.
Wanneer is het beste moment om aubergines te planten?
Aubergines hebben veel warmte nodig om goed te groeien. Het beste moment om aubergines te planten is zodra de kans op vorst voorbij is en de grond minimaal 15°C is. Dit is meestal in de lente, na de laatste vorst (rond half mei).
Hoe vaak moet ik aubergines water geven?
Aubergines hebben regelmatige, maar niet overmatige watergift nodig. Geef ze diep water, maar zorg ervoor dat de grond goed afwatert om wortelrot te voorkomen. Het is beter om de planten 1 of 2 keer per week een flinke gietbeurt te geven dan elke dag een beetje.
Hebben aubergines veel voeding nodig?
Ja, aubergines hebben veel voedingsstoffen nodig om goed te kunnen groeien. Voed de planten regelmatig met een vloeibare plantenvoeding die rijk is aan kalium en fosfor, vooral tijdens de bloei en vruchtvorming.
Wanneer zijn aubergines klaar om te oogsten?
Aubergines zijn meestal klaar om te oogsten wanneer ze glanzend en stevig aanvoelen, en de schil een rijke, diepe kleur heeft. De grootte van de vrucht varieert per soort, maar pluk ze voordat ze te groot worden en de schil rimpelig of te hard aanvoelt.
Hoe bewaar ik aubergines na de oogst?
Aubergines zijn het lekkerst wanneer ze vers worden gegeten, maar ze kunnen ook enkele dagen in de koelkast bewaard worden. Zorg ervoor dat ze niet te lang bewaard worden, omdat ze snel hun kwaliteit kunnen verliezen. Je kunt aubergines ook wecken of in de vriezer bewaren, maar dit verandert de textuur.