Oktober is de echte overgangsmaand in de moestuin. De dagen worden korter, de nachten frisser en je oogst de laatste warmte­minnende gewassen. Tegelijk bereid je je bedden voor op de winter en zaai je nog een paar lekkere wintergroenten. Denk aan spinazie, veldsla, winteruien en knoflook. Ook is het een topmaand om de bodem te voeden, te mulchen en alvast vooruit te denken naar volgend jaar.

In deze moestuin kalender voor oktober vind je wat je nu nog kunt zaaien in oktober, wat je kunt oogsten en bewaren, wat er nog uit je voorraad komt en welke vaste planten je nu in de moestuin kunt aanplanten.

Legenda
🏠 In huis · 🪟 Serre/kas · 🪏 Buiten

• 🪟 Spinazie (winterteelt onder glas) – zie onze kweekgids spinazie zaaien en ons spinaziezaad.
• 🪟 Veldsla (koud glas laat) – ideaal als frisse wintersalade. Kweekgids veldsla zaaien en onze veldsla zaden.
• 🪟 Sla (weeuwenteelt) – onder glas kun je nog een late teelt starten. Lees de kweekgids sla kweken en kies je ras in ons slazaad assortiment.

Tip: zaai in oktober iets dichter op elkaar. De planten groeien trager, maar je kunt ze kleiner oogsten als malse blaadjes.

• 🏠 Tuinkers (kiemgroenten) – supersnel, ideaal op de vensterbank. Bekijk onze kweekgids kiemgroenten kweken en ons kiemgroenten zaad.

• 🪏 Pootuien (winterteelt) – plant winteruien in een luchtige, niet te natte grond. Zo heb je in het voorjaar al vroege oogst.
• 🪏 Stengelui (winterteelt) – geschikt om nog laat te planten/zaaien op lichte grond; geeft vroeg in het jaar fijne stengels.
• 🪏 Knoflook (herfstplant) – oktober is een topmaand om plantknoflook te zetten. Kies stevige teentjes en plant ze met de punt naar boven.
• 🪟 Wortel (super vroeg onder glas) – zaai een rijtje in de serre voor de allereerste voorjaarswortels. Onze kweekgids wortelen zaaien en ons wortelzaad helpen je op weg.

Let op: zaai of plant wortelgewassen niet in natte, zware klei. Wacht liever tot de grond nét opdroogt om verstikking en rot te voorkomen.

Oktober is één van de beste maanden om fruitstruiken en fruitbomen te planten. De grond is nog warm, er valt voldoende regen en de planten kunnen rustig inwortelen voor de winter inzet. Ideaal dus om je moestuin uit te breiden met eetbaar kleinfruit en bomen.

🍇 Kleinfruit

Plant bladverliezend kleinfruit bij voorkeur nu. Kies een zonnige plek en zorg voor voldoende organische stof in de bodem.

• Blauwe bes
• Braam
• Framboos
• Trosbes / aalbes
• Kruisbes / stekelbes
• Rabarber
• Jostabes, tayberry, Japanse wijnbes (voor wie graag wat bijzonders probeert)

🍎 Fruit- en notenbomen

Ook voor fruitbomen is oktober een ideaal plantmoment, zeker bij blote wortel. De bomen staan al op hun plek vóór de winter en schieten in het voorjaar vlot uit.

• Appelboom en perenboom
• Kersenboom en pruimenboom
• Vijg
• Walnoot en hazelnoot

Tip: werk een flinke portie compost in het plantgat, geef steun met een boompalen en leg een mulchlaag rond de stam. Zo droogt de grond minder snel uit en krijgen onkruiden minder kans.

In oktober pluk je de laatste zomeroogsten en schuif je langzaam door naar typische herfst- en wintergroenten. Veel gewassen kunnen nog even blijven staan, zeker met wat bescherming van vliesdoek of een tunnel.

• 🪏 Andijvie (herfst/winter)
• 🪏 Prei (zomer / vroege herfst)
• 🪏 Rucola (normale teelt)
• 🪏 Selder (bleekselder) (zomer)
• 🪏 Sla (herfstteelt)
• 🪏 Spinazie (herfst)
• 🪏 Veldsla (vollegrond)
• 🪏 Warmoes / snijbiet

• 🪏 Knoflook (laatste bollen van de voorraad)
• 🪏 Knolselder (zomer)
• 🪏 Knolvenkel (herfst laat)
• 🪏 Pastinaak (normaal)
• 🪏 Rode biet (zomer/herfst)
• 🪏 Stengelui (zomer- en herfstteelt)
• 🪏 Wortel (zomer/laat)

• 🪏 Bloemkool (herfstteelt)
• 🪏 Boerenkool (herfst)
• 🪏 Koolrabi (herfst / herfst onder glas)
• 🪏 Raap
• 🪏 Radijs (zomer/herfst)
• 🪏 Rode kool (herfst)
• 🪏 Savooi kool (herfst)
• 🪏 Spruitkool (zomer/midvroeg)
• 🏠 Tuinkers
• 🪏 Witte kool (herfst/bewaar)
• 🪏 Aardappelen (late rassen, laatste oogst)
• 🪏 Courgette (late oogst, laatste vruchten afhalen)
• 🪏 Paprika & peper (kas of tunnel, binnenhalen voor de eerste vorst)
• 🪏 Pompoen (afrijpen en droog wegleggen)

• Basilicum (vaak laatste oogst, vorstgevoelig)
• Bieslook
• Dille
• Dragon
• Kervel
• Koriander
• Munt
• Peterselie
• Rozemarijn
• Salie
• Tijm

In oktober is er meestal nog voldoende vers bladgroen in kas of serre. Wat je niet meer vers oogst, haal je uit de diepvries of bewaarkist.

• Bladgewassen – royaal aanwezig in koude kas of serre (veldslä, spinazie, rucola, snijbiet …)
• Koolgewassen – de meeste staan nog buiten; eventueel een deel fijngesneden in de diepvries (boerenkool, broccoli).

• Doperwten – diepvries
• Sluimererwten – diepvries
• (Eventueel) bonen – ingemaakt of diepvries

• Aardappelen – koel, donker en droog bewaren
• Ui, sjalot en knoflook – als bewaarui in kist of gevlochten streng
• Wortel – in bewaarzand, kist of als diepvries/gesteriliseerd

• Augurk – ingemaakt
• Courgette – ingemaakt of diepvries
• Komkommer – ingemaakt
• Maïs – in de diepvries
• Tomaat – gedroogd, op olie of gesteriliseerd
• Pompoen – koel en droog bewaard of in blokjes in de diepvries
• Kruiden – in de meeste gevallen gedroogd (tijm, munt, dragon, bieslook, dille, koriander, peterselie, basilicum, rozemarijn, salie …)

Haal zieke planten en duidelijk uitgeputte gewassen weg, maar laat wat gezond plantenmateriaal, bloemstengels en afgestorven blad staan voor insecten en vogels. Zo combineer je netheid met biodiversiteit.

Bedek lege bedden met een laag stro, blad, grasmaaisel of compost. Mulch beschermt de bodem tegen slagregen en uitspoeling, voedt het bodemleven en zorgt ervoor dat je in het voorjaar in een mooie kruimelstructuur kunt zaaien.

Oktober is perfect voor knoflook en winteruien. Plant in goed doorlatende grond en vermijd verse mest. Een koudeperiode in de winter zorgt later voor mooie, grote bollen.

Gebruik vliesdoek of een eenvoudige tunnel om sla, spinazie, snijbiet en jonge plantjes te beschermen tegen de eerste nachtvorsten. Zo verleng je je oogstseizoen makkelijk met enkele weken.

Laat pompoenen niet te lang nat op de grond liggen. Oogst ze met een stukje steel, laat ze een weekje drogen op een warme, luchtige plek en bewaar ze daarna koel en droog. Dat voorkomt rot en verlengt de bewaartijd.

Is de grond nog niet te koud en nat, dan kun je op lege bedden een snelle groenbemester zaaien. Die beschermt de bodem, onderdrukt onkruid en levert organische stof als je hem in het voorjaar onderspit of afmaait en laat liggen.

Verwijder oude gewassen, onkruid en plantenresten uit de kas. Was ramen en profielen zodat er in de donkere maanden maximaal licht binnenkomt. Dat maakt veel verschil voor je winterteelten.

Meng koolresten, bladeren en ander tuinmateriaal goed door elkaar en zorg voor een balans tussen “bruin” (droog) en “groen” (vers) materiaal. Eventueel kun je een laagje oude compost of aarde toevoegen als starter voor de micro-organismen.

Noteer waar dit jaar je kolen, wortelgewassen, vruchtgewassen en peulgewassen stonden. Zo maak je straks in de winter makkelijk een wisselteelt­schema dat ziektes en plagen helpt voorkomen.

Laat van sterke planten een paar exemplaren doorschieten en rijpen. Oogst de zaden op een droge dag, droog ze verder na binnen en bewaar ze in papieren zakjes. Zo bouw je stap voor stap je eigen zadenbibliotheek op.

Kortom: oktober is de maand van afronden én vooruitkijken. Met een beetje planning en bescherming oogst je niet alleen nu volop, maar leg je ook de basis voor een vliegende start in het nieuwe tuinseizoen.