Inhoudstafel
Moestuinieren met kinderen geeft ze levenslessen waar geen enkele schoolbank tegenop kan.
Ze leren over de natuur, samenwerken, gestructureerd werken en respect, en nog zoveel meer.
Maar het loopt niet altijd van een leien dakje. Er zijn een paar aandachtspunten die ik graag met je deel. Hopelijk helpen mijn tips je goed op weg om te moestuinieren met je kinderen, kleinkinderen of leerlingen.
Zelf moestuinier ik al met mijn kinderen sinds ze heel klein waren. Ik illustreer mijn tips aan de hand van een leuke zaaibeurt die ik onlangs had met mijn dochters, Sam (5) en Ela (6). En geloof me, dat is niet altijd vanzelfsprekend!
Hun aandachtsspanne is kort, hun motorische vaardigheden zijn nog in ontwikkeling, en ze zijn vaak impulsief – wat weleens tot onverwachte situaties kan leiden.
Zet alle moestuin spullen zoveel mogelijk klaar
Wil je van moestuinieren met kinderen een succes maken én er zelf ook van genieten? Zorg er dan voor dat alles van tevoren klaarligt. Zo kun je je volledig richten op het begeleiden van de kleine 'Plukkertjes'.
Moet je tussendoor nog water halen? Dan is de kans groot dat ze afgeleid raken en hun interesse verliezen in de moestuinactiviteit. Of erger nog… ze bouwen zandkastelen met je zaai- en stekgrond!
Ik heb sowieso altijd een lijstje in mijn hoofd als ik ga zaaien. Hieronder deel ik prodcuten waar ik automatisch aan denk. Ik bewaar ze dan ook zo dicht mogelijk bij elkaar, zodat ik nooit misgrijp.
Duidelijke instructies en een goede taakverdeling
Mijn dochters worden altijd razend enthousiast bij het zien van al die glimmende zakjes zaden. De verschillende kleuren steeketiketten zijn al een feest op zich – en dan hebben we het nog niet eens over de accuboormachine waarmee ze de pottenpersmix mogen mengen!
Toch is het belangrijk dat we samen onze doelstelling van de dag halen: het voorzaaien van pepers, paprika’s en aubergines. Daarom deel ik de opdracht op in stappen. In dit geval zeg ik: "We gaan eerst de grond maken voor de perspotjes."
Als beide dochters helpen, zorg ik ervoor dat ze allebei iets te doen hebben, zodat ze bezig blijven en betrokken blijven bij het proces.
Doe precisiedingen zelf en controleer wat de kinderen deden
Sommige taken kunnen kinderen prima zelf doen, maar bij precisiewerk is het slim om een oogje in het zeil te houden. Het mengen van de grond met een mixer? Daar kunnen ze weinig mee misdoen! Ik gebruik een mixer uit het bouwcenter, oorspronkelijk bedoeld voor beton of plamuur. Sam vindt het fantastisch om een machine te bedienen en het gevoel te hebben dat ze echt bijdraagt.
Waar het echt mis kan gaan, is bij het doseren van water om de perspotgrond op de juiste vochtigheid te krijgen. De grond moet vochtig zijn, maar niet zo nat dat je er water uit kunt knijpen. Laat ik de meisjes dit doen, dan eindigen we waarschijnlijk met slijk – en persblokjes maken met modder is niet zo eenvoudig!
Na het mixen controleer ik altijd of de grond goed gemengd is. En natuurlijk krijgen de kinderen een welverdiende high five als beloning!
Laat ze samenwerken
Je kunt nog zo geniaal zijn in het leven, maar zonder samenwerking kom je nergens. Als ik mijn kinderen het gevoel kan geven dat ze sterker staan als ze samenwerken, dan is dat een ongelooflijk waardevolle levensles. Zolang ze allebei bezig blijven en zich nuttig voelen, blijven ze ook betrokken en gemotiveerd.
Blijf kalm en leer mee
Wees en word niet boos! Bij moestuinieren met kinderen is het onvermijdelijk dat ze hun aandacht verliezen of zich laten verleiden tot iets anders. Voor je het weet, willen ze buiten schommelen of een kamp bouwen met takken. Ik reageer daar nooit negatief op – dan gaat papa gewoon alleen verder.
Wat voor mij lastiger is, zijn situaties die anders lopen dan ik in mijn hoofd had. Als controlefreak heb ik daar soms moeite mee, en dat legt een zwakte bloot. Maar ook ik leer hiervan.
Op onderstaande foto is Ela nog ijverig aan het zaaien. Maar toen ze een heel zakje rode mosterdsla in één keer uitgoot en de zaadjes alle kanten op sprongen, reageerde ik in een reflex boos. Mijn gefrustreerde "Potverdorie!" bracht de zaadjes niet terug in het zakje – maar ik was Ela wel kwijt. Ze wilde naar mama. Ik had het verknald. De volgende keer pak ik het anders aan.
Waardeer en beloon hun inzet
Wees dankbaar naar de kinderen toe en beloon ze. Tijdens het samen moestuinieren en hun groei tot echte ‘Plukkers’ is het ervaren van succesmomenten enorm belangrijk. Een simpel compliment kan al een wereld van verschil maken: "Ik wist niet dat jij dat zo goed zou kunnen, Ela!" of "Dit worden zonder twijfel de beste aubergines ter wereld!"
Zelf bedank ik mijn kinderen ook altijd bij het slapengaan als ze me geholpen hebben in de moestuin: "Je hebt echt goed geholpen vandaag, dankjewel!"
En wanneer het oogstmoment daar is en we volop aardbeien plukken, verwijs ik terug naar het moment in het voorjaar toen we ze samen aanplantten. Dat maakt ze apetrots.
De eerste foto hieronder, waarin we massa’s aardbeien oogsten, had nooit bestaan zonder de tweede foto – toen we ze samen uitplantten.
Tot slot over moestunieren met kinderen
Mijn kinderen weten dat groenten en fruit niet uit de supermarkt komen, maar uit de grond. En het liefst uit onze eigen tuin. Als we iets niet zelf verbouwen of op voorraad hebben, halen we het bij de hoevewinkel aan het einde van de straat.
Ik hoop dat dit schrijfsel je heeft geïnspireerd om met kinderen, kleinkinderen of leerlingen aan de slag te gaan.
Hou je goed en maak het zelf!
Groetjes,
Tom
P.S. Hier kun je de video van onze zaaibeurt bekijken!
